انحراف بینی

انحراف بینی زمانی رخ می دهد كه سپتوم که در میان مجرای بینی قرار دارد ، به یک سمت منحرف شده باشد. بعضی افراد با این انحراف متولد می شوند و برخی دیگر به علت حادثه هایی ، مثل تصادف و آسیب بر اثر ضربه ، به این عارضه دچار می شوند. انحراف و کج بودن تیغه بینی ، باعث شایع ترین مشکلات تنفسی می شود که درمان در موارد شدیدتر ، لزوم بیشتری دارد. موارد شدید به این معناست که یکی از مجراها و سوراخ های بینی ، به طور کل بسته شده باشد و تنفس به سختی امکان پذیر شود. جراحی بینی از روش هایی است که می تواند انحراف در سپتوم را به طور کامل درمان نماید. در این مقاله از دکتر محمد حسین ارزاقی بهترین جراح بینی در ساری ، سعی داریم به علائم و نشانه ها ، روش های تشخیص ، درمان و غیره بپردازیم.

انحراف بینی چیست؟

آناتومی تیغه بینی ساخته شده از استخوان و غضروف می باشد که مجاری تنفسی را به دو حفره بخش بندی می کند. در مواردی که این تیغه ، رو به یک سو باشد بدان معناست که بینی انحراف دارد.

چنانچه شما دچار انحراف از نوع جزئی باشید ، احتمالا هیچ نشانه و علائم خاصی نخواهید داشت. اما در صورتی که این انحراف ، بیش از حد باشد بر تنفس شما تاثیر خواهد گذاشت و امکان سردرد های مداوم و همینطور ابتلا به عفونت های طولانی مدت در ناحیه صورت را در پی خواهد داشت.

انحراف در سپتوم طبیعی و شایع است؟

بله. احتمال اینکه تیغه بینی به طرفین منحرف باشد شایع است و معمولا افراد زیادی دچار این عارضه هستند ؛ اما فقط در موارد شدید ، انحراف برای شخص مشکلاتی به وجود خواهد آورد و در موارد جزئی ، نیاز به درمان خاصی نخواهد داشت.

علت انحراف بینی چیست؟

به نقل از بهترین جراح بینی در ساری ، صدمه به بینی می تواند منجر به انحراف تیغه بینی شود. این صدمات می توانند در هنگام ورزش ، زمین خوردن ، تصادفات و انواع ضربه به بینی رخ دهند. اما در بعضی موارد ، این انحراف می تواند مادرزادی و از همان هنگام تولد وجود داشته باشد. بیماری بافت همبند و زایمان سخت سبب انحراف دماغ از بدو تولد هستند.

گاهی نیز به دلیل رشد نرمال و طبیعی فرد ، انحراف بینی اتفاق می افتد. در هنگام رشد بینی ، ممکن است تیغه بینی ، به یک سمت بیشتر متمایل شود و تناسب را بر هم بزند. این مورد ، شایع ترین دلیل انحراف در سپتوم بینی است. در ذیل به توضیح مفصل تری در مورد علل خواهیم پرداخت.

مادرزادی بودن انحراف بینی : در برخی موارد ، این عارضه در زمان رشد جنین در رحم مادر و زایمان سخت رخ خواهد داد.

آسیب بینی : انحراف تیغه بینی می تواند نتیجه صدمه ای باشد که باعث شده تیغه بینی به یک سمت متمایل و جا به جا شده باشد. در برخی افراد ، این آسیب می تواند در زمان کودکی اتفاق بیفتد. در بزرگسالان و همچنین در کودکان ، امکان انحراف سپتوم ، به دلایل مختلفی مانند ضربه به صورت و بینی در هنگام ورزش های سخت ، نظیر کشتی و غیره اتفاق می افتد و یا ممکن است به دلیل تصادف با خودرو ، ناحیه صورت و بینی دچار آسیب شود.

روند پیری نیز می تواند بر ساختار بینی تاثیرگذار باشد و موجب وخیم شدن انحراف در طول زمان گردد. تورم و تحریک سوراخ های بینی و یا سینوس ها به علت وجود عفونت در آنها می تواند علت دیگری از باریک و تنگ شدن مجرای بینی شود و در نتیجه مسدود شدن بینی را در پی داشته و مشکلات تنفسی فرد را افزایش دهد.

عوارض انحراف بینی

طبق فرمایشات دکتر خوب در ساری ، مسدود شدن بینی به علت انحراف بینی می تواند منجر به موارد زیر شود :

• خشک شدن دهان به دلیل تنفس مکرر از طریق دهان
• احساس فشار در مجرای بینی به طور مداوم که می تواند برای فرد آزار دهنده شود.
• اختلال در خواب به سبب اینکه فرد نمی تواند به صورت طبیعی و نرمال در طول شب نفس بکشد نیز یکی دیگر از عوارضی ست که موجب اختلالات اساسی در خواب فرد مبتلا به انحراف بینی می شود.

پیشگیری از انحراف بینی

بدیهی ست که اگر مراقبت های لازم جهت پیشگیری از آسیب به بینی و صورت به طور کامل انجام شود ، از این عارضه در بزرگسالی جلوگیری خواهد شد. پس در هنگام موتورسواری از کلاه ایمنی استفاده کنید و در همان لحظه اول سوار شدن به ماشین کمربند ببندید. همچنین در زمان ورزش مراقب باشید تا ضربه ای به صورتتان وارد نشود.

زمان مراجعه به پزشک

در صورتی که علائم زیر را مشاهده کردید با پزشک تماس بگیرید:

• انسداد یک و یا هر ۲ سوراخ بینی که پاسخی به درمان نمی ‌دهند.
• خونریزی‌ های مداوم بینی
• عفونت‌ بالای سینوس ها

تفاوت موجود در انحراف بینی با کجی آن

توجه داشته باشید که بین کج بودن بینی و انحراف آن در واقع فرقی وجود دارد. کجی بینی ، نوعی اختلال در ظاهر این عضو است که غالبا بر اثر شکستگی و برخورد ضربه به وجود می آید و در بعضی موارد نیز مراجعه کننده به طور مادرزادی با این عارضه مواجه است.

به دلیل اینکه کجی بینی همان مشکل ظاهری بینی می باشد ، به همین جهت ، در حوزه عمل زیبایی بینی قرار می گیرد.
تیغه میانی بینی که به اصطلاح آن را سپتوم بینی می نامند ، همچون ستونی عمودی ، به طور مستقیم در میان بینی افراد واقع شده است که اگر از موقعیت اصلی خود به سمت راست و یا چپ منحرف شود ، شخص به انحراف بینی دچار شده است. لازم به ذکر است که درمان انحراف بینی ، جزء عمل های درمانی محسوب می شود و هزینه آن را شرکت های بیمه تقبل می کنند.

سن مناسب برای انجام جراحی انحراف بینی

این عارضه می تواند به صورت ژنتیکی یا مادرزادی و در اثر ضربه یا فشار در چهره ایجاد شود. در صورت مادرزادی بودن این مشکل ، بهترین زمان درمان آن ، پایان سن بلوغ و پس از تکامل رشد استخوان ها می باشد. تمام اجزای چهره ، زمان بلوغ در حال رشد می باشند و با انجام جراحی در این هنگام ، زیبایی چهره ، تحت تغییر منفی قرار می گیرد. از این رو توصیه می شود که دختران تا سن 16 سالگی و پسران تا 18 سالگی برای این پروسیجر صبر کنند. حال در صورتی که این مشکل در افراد بزرگسال و در اثر فشار یا ضربه به گونه ای ایجاد شده باشد که به اختلال در تنفس در هر سنی منجر شود ، مراجعه کننده حتما می بایست تحت جراحی انحراف بینی قرار گیرد.

علائم انحراف بینی

شدت انحراف در شکل ظاهری بینی فرد و کج بودن آن تاثیر گذار است. اما علائم دیگر عبارت اند از :

1. تنفس مشکل : که از طریق یک سوارخ بینی و یا هر دو رخ می دهد
2. گرفتگی بینی :فرد احساس می کند بینی پر شده است
3. تنفس صدا دار : انحراف بینی و تورم در بافت های بینی می تواند یکی از علل تنفس صدا دار ، در هنگام خواب باشد. بعضی افراد در طول شب به یک سمت می خوابند و همین امر نیز ممکن است باعث شود مجرای بینی بسته و باریک شود و تنفس با صدا صورت پذیرد.
4. خون دماغ : بافت تیغه بینی فرد ممکن است خشک باشد و احتمال خونریزی را افزایش دهد.
5. سینوزیت : که به صورت التهاب مکرر در سینوس ها رخ می دهد
6. آپنه خواب : این عارضه به نوعی اختلال گفته می شود که می تواند تنفس در هنگام خواب را با مشکل مواجه نماید
7. خروپف کردن: صدای خروپف بخصوص در خواب یکی از علائم بارز آن مشکل است

راه های تشخیص انحراف بینی در ساری

در ابتدا پزشک با طرح سوالاتی درباره علائم واضح از بیمار سعی در تشخیص می نماید. سپس معاینه دقیق فیزیکی از فرم ظاهری و همچنین درون بینی با کمک چراغ قوه از طریق سوراخ دماغ انجام خواهد شد. جهت تشخیص نیاز است شما توسط متخصص گوش ، حلق و بینی و یا جراح پلاستیک معاینه شوید.

درمان انحراف بینی در ساری

درمان انحراف تیغه بینی نوعی جراحی به نام سپتوپلاستی محسوب می شود. اکثر افراد که نشانه های ظاهری ندارند و علائم آن ها خفیف است ، نیازمند درمان منحصر بفرد و خاصی نخواهند بود. اما در موارد شدید که علائم آن در بالا گفته شد ، جراحی ضرورت پیدا خواهد کرد.

کاندید مناسب سپتوپلاستی

طبیعی ست که اگر نشانه های انحراف بینی شدید باشد ، کاندید مناسب جراحی بینی خواهید بود اما برای تصمیم گیری در این رابطه بهترین جراح بینی ساری به دانستن موارد زیر نیز نیاز خواهد داشت :

• نوع تیغه بینی
• سن
• سلامتی یا عدم سلامت فرد متقاضی
• فاکتورهای خطر
• جراحی های قبلی
• مصرف الکل ، داروها و دخانیات

روند سپتوپلاستی چگونه است؟

معمولا جراحی انحراف بینی حدود یک ساعت زمان خواهد برد و پس از انجام عمل فرد می تواند به خانه برگردد. سپتوپلاستی شامل سه مرحله زیر می باشد:

بیهوشی : جراح بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی را برای انجام عمل ، بسته به شرایط فرد انتخاب می نماید. در بی حسی موضعی ناحیه مورد عمل را بی حس میکنند و در بیهوشی عمومی ، فرد را برای انجام روند عمل برای مدت معین با دارو بیهوش خواهند نمود.

عمل : پزشک غشا و بافت تیغه بینی را جدا می نماید و سپس به ترمیم استخوان وغضروف که انحراف دارد می پردازد و در نهایت محل عمل را بخیه می زند.

پانسمان : پس از انجام جراحی ، دکتر بینی را با گاز استریل پانسمان می نماید. احتمال اینکه درون بینی نیز بانداژ شود و پانسمان نیاز داشته باشد ، به نحوه جراحی بستگی خواهد داشت.

در اغلب جراحی ها ، فقط انحراف درمان می شود اما اگر نیاز به جراحی سینوس جهت باز نمودن سینوس ها وجود داشته باشد ، این عمل نیز با سپتوپلاستی انجام خواهد شد. در بعضی مواقع نیز بسته به خواست بیمار ، عمل رینوپلاستی یا جراحی بینی نیز صورت خواهد گرفت.

مهم ترین اقدامات قبل از جراحی انحراف بینی

با انجام اقدامات لازم قبل از جراحی و پیروی از دستور العمل‌ های مراقبتی بعد از عمل انحراف بینی ، می ‌توانید به بهترین نتیجه ممکن دست پیدا کنید.

انتخاب جراح ، مشاوره با او و انجام آزمایشات

• انتخاب یک جراح باتجربه و دارای صلاحیت در زمینه جراحی انحراف بینی، اولین و مهم ‌ترین قدم است. جراح باید سابقه موفقیت در انجام این نوع جراحی را داشته باشد و بتواند به طور کامل شما را در مورد خطرات و عوارض احتمالی جراحی راهنمایی کند. در جلسه مشاوره با جراح ، سابقه پزشکی خود را به طور کامل شرح دهید. داروهایی که مصرف می ‌کنید ، به خصوص داروهای رقیق ‌کننده خون و مکمل ‌های گیاهی ، را به جراح اطلاع دهید. همچنین در مورد انتظارات خود از جراحی و نتایج مورد نظر خود صحبت کنید. جراح ممکن است آزمایشاتی مانند آزمایش خون و سی ‌تی ‌اسکن را برای بررسی وضعیت سلامتی شما و همچنین برای بررسی دقیق ‌تر ساختار بینی شما تجویز کند.

قطع مصرف برخی داروها و اضافه شدن چند داروی جدید

• دو هفته قبل از جراحی باید مصرف داروهای رقیق ‌کننده خون مانند آسپرین و ایبوپروفن را قطع کنید. همچنین از مصرف دخانیات و الکل به شدت خودداری کنید، زیرا می ‌توانند روند بهبودی را کند کرده و خطر خونریزی را افزایش دهند. دقت کنید که با توجه به نتیجه آزمایشات شما ، این احتمال وجود دارد که دارو های جدیدی برای شما تجویز شود تا قبل از تاریخ جراحی انحراف بینی مصرف کنید.

نکات مهم که پیشنهاد می شود به خاطر داشته باشید :

1. در صورت بروز هرگونه عارضه غیر منتظره بعد از جراحی ، فوراً با جراح خود تماس بگیرید. درصورت در دسترس نبودن جراح ، به بیمارسان مراجعه کنید.
2. صبور باشید. ممکن است چند هفته یا حتی چند ماه طول بکشد تا تورم و کبودی به طور کامل از بین برود و نتیجه نهایی جراحی مشخص شود.
3. با جراح خود در مورد هرگونه سوال یا نگرانی که دارید صحبت کنید.

نقاهت پس از انحراف بینی

چنانچه شما عمل سرپایی داشته باشید ، در همان روز می توانید به خانه برگردید. طبیعی ست که بینی برای چند هفته دردناک ، کبود و متورم باشد و تنفس از طریق بینی سخت و مشکل باشد. بهترین جراح بینی ساری ، برای کنترل درد و جلوگیری از عفونت های احتمالی دارو تجویز خواهد کرد و اغلب بیماران پس از گذشت چند ماه بدون مشکل خاصی به طور کامل بهبود می یابند.

سوالات مرتبط با انحراف بینی :

• آیا احتمال انحراف سپتوم بدون شکسته شدن دماغ نیز امکان دارد؟

بله. احتمال اينكه فرد از بدو تولد به انحراف بینی دچار باشد وجود دارد.

• انحراف سپتوم چگونه و با چه وسیله ای ارزیابی و تشخیص داده می شود؟

پزشک از روش آندوسکوپی برای تشخیص موقعیت تیغه بینی ، برای سنجش میزان آسیب و ناهنجاری های موجود در سپتوم که سبب مشکل تنفسی شده است ، استفاده می نماید.

• آیا انحراف سپتوم می تواند باعث کاهش اکسیژن رسانی به مغز شود؟

شواهدی وجود دارد که انحراف شدید تیغه بینی ، می تواند در میزان اکسیژن رسانی به مغز نقش داشته باشد و سبب سردرد در فرد شود.

• آیا پس از سپتوپلاستی ، امکان برگشت انحراف وجود دارد؟

به دلیل اینکه سپتوم های غضروفی بعد از سنین 16 تا 17 سالگی نیز رشد می کنند ، جراحی انحراف سپتوم بهتر است پس از این سن انجام پذیرد ، هر چند که برخی از عمل های اصلاح انحراف سپتوم ، پیش از این سنین ضروری هستند.

• انحراف بینی می تواند سبب کاهش حس بویایی شود یا خیر؟

بله. این مشکل حس بویایی را تحت تاثیر قرار می دهد. 

• چرا انحراف در ناحیه سپتوم بینی موجب سردرد می شود؟

شواهد نشان داده است که عفونت های مکرر در سینوس ها موجب شده است ، ارتباط مستقیمی بین میگرن و انحراف بینی به وجود آورد. وقتی مخاط در بینی مسدود شود می تواند باعث بروز عفونت در ناحیه صورت شود و این امر سردرد را در بعضی افرد در پی خواهد داشت.

• برای درمان انحراف سپتوم فقط جراحی توصیه می شود؟

در صورتی که انحراف شدید باشد و بر سلامتی فرد تاثیر سو داشته باشد ، جراحی تنها گزینه ممکن خواهد بود. اما در صورتی که علائم خفیف باشند نیاز به درمان خاصی نخواهد بود.